Herinneringssteen ter nagedachtenis van Gizela Eisdorfer-Ova - 19 november 2021
"Hier woonde Gizela Eisdorfer-Ova, geboren in 1917, gearresteerd op 12 oktober 1942, vermoord in Auschwitz.” Om nooit te vergeten, de geschiedenis door te geven en antisemitisme te bestrijden, werd op vrijdag 19 november 2021 in de Vandermaelenstraat te Sint-Jans-Molenbeek aan het huis met nummer 6 een Herinneringssteen geplaatst in de stoep. De steen is opgedragen aan Gizela Eisdorfer-Ova. Haar adres bevond zich hier, toen zij in de Tweede Wereldoorlog op 25-jarige leeftijd gearresteerd werd en naar Auschwitz gedeporteerd. Omdat ze Joods was. De datum van haar overlijden is niet met zekerheid bekend, misschien in 1943.
"Herinneringsstenen" (ook “Struikelstenen” genoemd) zijn geelkoperen kubussen met daarop de naam en de bestemming van een slachtoffer van de Shoah. Zij zijn geplaatst voor het huis van de gedeporteerden, op de stoep waar zij voor het laatst liepen voordat zij naar de concentratiekampen werden gestuurd. De symboliek van de actie is des te belangrijker omdat veel van deze slachtoffers geen recht hadden op een begrafenis.
Deze nieuwe Herinneringssteen vervoegt de andere die reeds in Sint-Jans-Molenbeek werden geplaatst op initiatief van de families en de Vereniging voor de Herinnering aan de Shoah: Prinsesstraat 14, ter nagedachtenis van Joseph Elberg en Hinda Estera Elberg-Bitter; Gentsesteenweg 87, waar Doba en Szifra Libeskind woonden, vermoord op 16- en 18-jarige leeftijd; Parelstraat 10 ter nagedachtenis van Etrusco Benci; Gentsesteenweg 110, voor René Comhaire en Pierre-Jean Demessemaekerstraat 35, ter nagedachtenis van Charles Verbist.
De familie van Mevrouw Gizela Eisdorfer-Ova was op 19 november aanwezig. Burgemeester Catherine Moureaux sprak de volgende woorden tot hen: "Het inwijden van een dergelijke steen ter ere van een inwoner van onze gemeente die door deportatie om het leven is gekomen, is niet alleen maar een symbolische daad. Ik wil dat deze gebeurtenis gedeeld wordt als nagedachtenis. Een daad van verbintenis. Een daad die de vergetelheid zal overwinnen en die een boodschap van waakzaamheid en verzet zal overbrengen aan de Molenbeekse bevolking van vandaag en ook aan die van morgen.
Catherine Moureaux wees ook op de lafheid van bepaalde Molenbeekse verantwoordelijken en ambtenaren uit die tijd. Deze stelden een register met de namen van Molenbeekse burgers van joodse afkomst samen en overhandigden dit aan de vijand.
"Mijn vader Philippe Moureaux was burgemeester in 2005 bij de 60e verjaardag van de bevrijding van de kampen. Hij was diep aangedaan en vooral erg verontwaardigd toen hij bijna toevallig een kopie van deze lijst ontdekte in een lade van zijn kantoor." Daarom stond hij erop zich publiekelijk te verontschuldigen voor dit monsterlijke moment in de Geschiedenis van onze gemeente tijdens een aangrijpende plechtigheid met Molenbeekse inwoners van Joodse afkomst op het Karreveldkasteel. "Vandaag wil ik nogmaals mijn verontschuldigingen aanbieden voor het afschuwelijke en onvergeeflijke gedrag van degenen die destijds gemeentelijke verantwoordelijkheid droegen", verklaarde Catherine Moureaux aan de familie van Gizela Eisdorfer-Ova.
De kinderen van de twee klassen van het 6e leerjaar van gemeenteschool nr. 9 (genoemd naar de verzetsstrijdster Augusta Marcoux) waren naar de plechtigheid gekomen. In haar toespraak tot hen verwees de Burgemeester naar de hel van de laatste maanden in het leven van deze jonge vrouw, met kou, honger, afzondering, onzekerheid en angst. "Hoewel 'rijk' aan tragedie en misdaad sinds het begin der tijden, gebruikte de mens nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid zijn intelligentie in dienst van de 'industriële' dood", benadrukte de burgemeester. "Nooit eerder had de mens fabrieken gebouwd om mannen en vrouwen uit te roeien die alleen schuld hadden omdat ze geboren waren.” Zes miljoen van de toen negen miljoen Joden in Europa werden vermoord. De Burgemeester zei tegen de kinderen: "Deze kampen laten ons zien waar vooroordelen, ongerechtvaardigde haat, de weigering om de mens te erkennen in het anders zijn, toe leiden."
Vandaag, meer dan 76 jaar na de bevrijding van de laatste kampen, verdwijnen stilaan de overlevenden en getuigen. Het antisemitisme en de ontkenning van de holocaust woekeren nog steeds voort. Maar deze herinneringssteen, gegraveerd met de naam van onze jonge Molenbeekse medeburger Gizela Eisdorfer-Ova, laat de voorbijgangers even stilstaan bij het feit dat mannen, vrouwen en kinderen van Sint-Jans-Molenbeek zijn gestorven en dat we dit niet mogen vergeten.
19/11/2021
